03 Aralık 2003
İstanbul’daki terör saldırılarının ardından gözler saldırıyı gerçekleştirenlerin doğum yeri olan Bingöl’e çevrildi. Bingöl 60 bin şehir nüfusuyla kapalı, muhafazakar bir il. Eğitimin, sağlığın, ticaretin olmadığı, yoksulluğun hakim olduğu bir il.
Bingöl’de nüfusun büyük çoğunluğunu ‘Zaza’ kökenli yurttaşlarımız oluşturuyor.
Bingöl siyasetinde şeyhlerin ve beylerin ağırlığı hissediliyor. Çünkü Bingöl’de hala feodalite egemen. Geçmiş yıllarda her seçimde mutlaka bir ‘Şeyh’ ya da ‘Bey’ Meclis’te Bingöl’ü temsil etmekteydi
Hizbullah ve PKK
Bingöl, Şeyh Sait ayaklanmasına en büyük desteği veren, 12 Eylül Anayasası’na en fazla ret oyu çıkan il. Adı bir zamanlar kontrgerilla faaliyetleriyle anılan Yeşil kod adlı Mahmut Yıldırım Bingöllü. PKK’nın, Hizbullah’ın tetikçileri arasında çok sayıda Bingöllü var.
Diyarbakır’da Hizbullah’ın 1990 sonlarındaki lideri Şevket Börü (Velioğlu), ile yeni lideri Hacı Bayuncuk da yine Bingöl’ün Yamaç bölgesindendi.
Eski ismi Musyan olan Yamaç bölgesinde aşiretlerin soy isimlerinin ‘El’ ile başlaması bu ailelerin Bingöl’e sonradan gelip yerleşen aşiretlerden olduklarını çağrıştırıyor.
Bu küçük bölgede en az 20 aşiretin ismi El olarak başlıyor. Örneğin Gökhan Elaltuntaş’ın amcası ve Elaltuntaş aşiretinin büyüğü Şevket Elaltuntaş bu konuda şunları dile getirmiş:
’50-60 yıl öncesinde 3 hane olarak Musyan’a gelmişler bu sayı 60-70 haneye çıkınca aile Bingöl ve Diyarbakır’a göç etmiş, şu an o bölgede 3-4 hane yaşıyor’.
Milliyetçilikten, Hizbullah’a siyasi yol
Musyan (Yamaç) bölgesi aşiretlerinin ortak bazı özellikleri var. Bu aşiretlerin 12 Eylül öncesi ve sonrasında ağırlıklı olarak MHP eğilimli oldukları gözleniyor. Ancak son 15 yıldır bu ailelerden Hizbullah örgütüne mensup oldukları iddiasıyla çok sayıda kişi Diyarbakır ve Bingöl’de yargılanıyor. İstanbul’da öldürülen Hizbullahçı Şaban Elaltunteri, 96 kişiyi öldürmekten yargılanan Ramazan Elaltuntaş ve diğerleri… Şevket Elaltuntaş, MHP’den uzun süre belediye meclis üyeliği ve il encümenliği, Ahmet Elaltuntaş ise MHP Bingöl merkez ilçe ve il ikinci başkanlık görevlerini yürüttü. Şevket Elaltuntaş kendilerini ‘Biz muhafazakar bir aileyiz’ olarak tanımlıyor. Sadece Elaltuntaşlar değil diğer El ile başlayan ailelerin diğer bir ortak özellikleri ise muhafazakar, dinine düşkün bir aile yapılarında olmaları. Aile bireyleri çocuk yaşlardan itibaren Kuran kurslarında ders alıyor, bunu yaşam biçimlerine aktarıyorlar.
Yamaç bölgesi, PKK eylemlerinin başladığı dönemde kısa bir zaman içerisinde PKK’ya destek verdi, sonra bu desteği keserek devlete bağlılıklarını sundu. Korucu köyleri oluşturuldu. Uzun bir süre PKK bu bölgede olamadı.
Terörün durması üzerine bölgede hintkeneviri (Esrar hammaddesi) ekiminin yaygınlığı dikkat çekti. Zaman zaman jandarma operasyonlarında çekilen görüntüler basın mensuplarına da dağıtıldı. 1996-2002 yılları arasında daha önce Lice, ardından Van’ın elinde olan uyuşturucu ticaretinde etkinlik Bingöllü özellikle de Yamaçlı kaçakçıların eline geçti. Avrupa’da uyuşturucu trafiğini bir uzantı olarak yine Bingöllü kaçakçıların yönettiği dikkat çekiyor.
Geçtiğimiz aylarda ilginç bir olay yaşandı. 10 Temmuz tarihinde Yamaç’ın Yumaklı Köyü Karakaş mezrasında 4 vatandaş öldürülmüş, 4 kişi de yaralanmıştı. İlk bilgiler köyü basan teröristlerin köylüleri öldürdüğü yolundaydı. Ancak PKK bunu kabul etmedi. Cinayetler sırrını koruyor. Daha önce bu bölgeye yakın yerlerde hintkeneviri ele geçirilmişti. Köylüler cinayet olayını ancak ertesi gün güvenlik güçlerine bildirmişti.
Bu olayın gerçek yüzü aydınlatılmadı. Acaba cinayetler uyuşturucu ekim ya da bölüşümüyle ilgili olabilir miydi?
Kimbilir? Ama Bingöl gerçeğine baktığımızda Türkiye nereyi boş bırakırsa orası başkaları tarafından dolduruluyor.
Bizim aydınlanma ışığını götürümediğimiz her yerde karanlık hakim oluyor.