08 Ocak 2002
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer düne kadar yolsuzluk mücadelesinde söylemleriyle vardı. Artık suç duyurularıyla bulunuyor. Bunlardan ilki Emlak Bankası’nı batıran kredilerle ilgili oldu. Cumhurbaşkanı’nın talimatıyla harekete geçen Devlet Denetleme Kurulu dosyaları inceleyip suç savlarını belirledi. 300 milyon dolarlık bir usulsüz, batak kredi kullandırıldığı iddiası var. Bunlar savcılığa ulaştırıldı. Savcı incelemelerinin sonrasında dava açmak üzere harekete geçti.
İstanbul’da dün mali polis, şişli Cumhuriyet Savcısı Altan Günaydın’ın talimatıyla bugüne kadar bürokrasi içinde eşi görülmedik bir operasyona başladı. Bu operasyonda Emlak Bankası’nı batıran kredilerin bir kısmına imza atan eski ve halen çeşitli görevlerde bulunan 25 kadar bürokrat gözaltına alındı. 10 kişi daha aranıyor. Gözaltına alınanlar arasında halen çok etkin görevlerde bulunanlar var. Örneğin Özcan Atalay. Çok etkin siyasi gücü bulunan, akrabalıkları olanlar var. Yani bu operasyon çok gürültü kopartacak.
İşte firmalar
Emlak Bankası’nın batırılışında etkin olan kredilerle ilgili incelemelerde şu firmaların adları ön plana çıkıyor.
“Akbaşoğlu Kimyevi Maddeler ve Sanayi Gazları A.Ş., Trabzon Denizcilik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Özdem Denizcilik Nakliyat Ticaret Limited Şirketi,
Saygın Denizcilik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, Boztepe Denizcilik Nakliyat ve Ticaret Limited Şirketi, Rayben Denizcilik ve Ticaret A.Ş. Kalkavan Transport Denizcilik A.Ş., Raks Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş., Yavuz Denizcilik ve Turizm ve Ticaret A.Ş., istanbul Havayolları A.Ş., Ece Denizcilik ve Ticaret A.Ş., Akyıl İplik A.Ş., Ilgazlar İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş., Selena Turizm Yatırım ve İşletmeleri A.Ş.”
İpotek vardı
Akbaşoğlu firmasına ait Özdem Nakliyat Emlakbank’tan kullandığı kredi için ipotek olarak Özdem – 1 gemisini birlikte teminat olarak “İvyan” adlı gemiyi gösterdi. Ancak araştırmalarda gemi üzerinde grup şirketlerinin ipoteğinin bulunduğu, ayrıca geminin 1999 tarihinde düzenlenen ekspertiz raporuna göre değeri kredinin üçte biri kadar bile etmediği, değerinin 850 milyar lira olduğu saptandı. Denetim elemanları geminin banka alacağı için bir teminat oluşturmadığını saptadılar. Kredi de zaten bataklar arasına yazıldı. 1 milyon 600 bin dolar buharlaştı. Ayrıca aynı firmanın kredi kullanmaya haiz olmayan Trabzon Denizcilik Sanayi adlı şirketine de 1 milyon 600 bin dolarlık kredi verildi ve bu da battı. Aynı şirketin başka şirketlerine de pek çok batık kredinin şartlara uyulmadan verildiği savlandı.
Bir başka grup olan Kalkavan Transport Denizcilik Ticaret’e verilen kredilerin de usulsüz olduğu ileri sürülüyor. Sürekli zarar eden firmaya ve iştiraklerine kredi verilmesi nedeniyle sanıklar hakkında suçlamalar bulunuyor. Bu şirket hakkında istihbarat raporlarının olumsuz olmasına rağmen kredi verildiği belirtiliyor. Bu şirkete banka tam 3 milyon dolar kredi verdi ve bu kredi de battı.
Bile bile verilmiş
Emlak Bankası’nın RAKS şirketine verdiği yaklaşık 10 milyon dolar kredi de geri dönülemeyeceği bile bile verilmiş olarak sayılıyor. Çünkü RAKS firması raporlarda kredi verilmemesi gereken bir şirket olarak gözüküyor. Ayrıca bankanın Yavuz Denizcilik ve Ticaret A.Ş’ye verdiği kredi de gösterilen teminatın krediyi karşılamaktan uzak olduğu saptandı. Ayrıca ipotek edilen malların da daha önce başka firmalara ipotek ettirildiği belirlendi. Bu ipotek işlemlerinin de grup içi firmalara yaptırıldığı, böylece bankadan para kaçırıldığı belirlendi. Firmanın kullandığı 5 milyon dolarlık kredi geri dönmedi. Rayben Denizcilik Şirketi de diğerleri gibi kredi verilemez raporlarına rağmen kredi alan firmalar arasında geçiyor.
Şirket 15 milyon dolar düzeyinde kredi kullanmış. Ama kredilerin geri dönüşü olmamış. Emlak Bankası tarafından Ilgazlar İnşaat’a verilen 10 milyon dolarlık kredi de aynı şekilde geri dönüşü olanaksız olduğu bilindiği halde verilmiş. Kredi batmış. Teminatı da alınamamış. Ece Denizcilik isimli firmanın yapılan incelemelerinde de; kredi verilmesi olanaksız iken 5 milyon dolar kredi verilmiş. Kredi batmış.
İşlemde yolsuzluk
Emlak Bankası Diyarbakır şubesinde Akyıl İplik A.Ş. isimli firmaya 1998 tarihinde 5 milyon dolar kredi verilmiş. Bankaya ayrıca 5 milyon marklık da başka borcu var. Ancak yapılan incelemelerle hazırlanan raporda, kredi işleminde ayrıca yolsuzluklar da saptanmış.
Gözaltına alınanlar arasında eski Emlakbank genel müdürleri Zafer Kültürlü, Erdin Arı’nın yanı sıra halen kamu bankaları ortak yönetim kurulu üyesi Özcan Atalay’da bulunuyor.
Bu bürokratlar Emlakbank yöneticisi oldukları dönemde attıkları kredi imzaları nedeniyle gözaltına alındılar.
