05.10.1999
Bugüne dek hep aksini söylemesine rağmen Cavit Çağlar ile öldürülen tefeci Nesim Malki’nin iş ortaklığı belgelendi. Malki’yi kurşunlattıran ve yurtdışına kaçan Mustafa Kefeli, Çağlar’ın dostu
Tuncay ÖZKAN
Yazıya başlarken Cavit Çağlar ile öldürülen tefeci işadamı Nesim Malki’nin ortaklıklarına ilişkin bir belgeyi bulduğumuzu aktaralım. Bu ikilinin arasında ortaklık olmadığı söylenip duru-
yordu. Şimdi bunun tersi ortaya çıktı. Ama önce gelin, Malki olayına bir bakalım.
Nesim Malki cinayeti, Türkiye’de karanlık paraların hangi güçler tarafından nasıl kontrol edildiğinin en önemli belgelerinden birini oluşturmaktadır. Malki öldürüldüğünde 700 milyon dolar bir gecede el değiştirmiştir. Gizli kasalarda milyarlarca dolarlık çek, senet ortaya çıkmıştır. Gizli kasalarda olduğu bilinen ve cinayetten sonra ortadan kaybolduğu belirtilen paraysa neredeyse 3 milyon doları bulmaktadır. Buna İsviçre’de bankalarda tutulduğu belirtilen hesaplar dahil değildir.
Malki cinayeti, halen yargıda. Malki’yi öldürdükleri savlanan Burhanettin Türkeş ve adamları yurtdışında saklanıyorlar.
Sümbül’ün garip ifadeleri
Geçtiğimiz günlerde tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılan Mehmet Sümbül olaylarla ilgili olarak garip şeyler söylüyor. Aslında gariplik kafaları karıştırma isteğinden kaynaklanıyor. Cezaevlerinde kimlerin kimlerle, neler konuştukları savcılarımız tarafından bir denetlense gerçekler gün ışığına çıkacak. Ama cezaevlerinde konrol suçluların elinde.
Nesim Malki Türkiye’de karapara ve kayıt dışı ekonominin çarklarını çeviren en güçlü adlardan biriydi. Öldürülmesine karar verilirken azmettirici olarak klasik dolandırıcı Erol Evcil’in yeterli olacağını düşünmek hata olur. Susurluk kahramanlarının baş aktörlerinin hem Malki, hem de ortağı Erol Erkohen’den para sızdırdıkları biliniyor. Bunlarla ilgili olarak soruşturmaların yeniden açılmasının faydası bulunduğunu bu nedenle dile getiriyorum. Malki cinayeti Türkiye’deki pek çok karaparacı banka operasyonunu ve iş dünyasının çirkin yüzünü bize gösterecek, bunları destekleyen kamu gücü ortaya çıkacak.
Ankara’dan gelen haberler İçişleri Bakanı Sadettin Tantan’ın Nesim Malki dosyasını yeniden açtığını gösteriyor. Dosyada inceleme hem cinayet üzerinde, hem de cinayete neden oluşturan büyük rantın paylaşımı üzerinde yoğunlaşmış.
Bayrampaşa Cezaevi’nde Hakan Çillioğlu tarafından öldürülen Kenan Ali Gürsel, Alaattin Çakıcı’nın yeğeniydi. Çakıcı, Nesim Malki’nin öldürülmesi olayına sonradan müdahil oldu. Şimdi araştırmalarda Kenan Ali Gürsel ile Burhanettin Türkeş ilişkisine de bakılıyor.
Bursa’yı suç şehri haline dönüştüren olaylar gelişirken seyreden kamu görevlileri, şimdilerde ne kadar iyi yönetici olduklarının nutuklarını atıyorlar. Oysa devlet ciddiyetini iki paralık edenler de onlar. Bursa’ya vali atanacak. Önce Bursa’nın önde gelen işadamları onaylıyordu. Emniyet Müdürü bu işadamlarının olur dedikleri arasından seçiliyordu. Bunu hem Ankara içine sindirmişti, hem de atananlar. Durup dururken Bursa suç şehri olmadı. Uyuşturucudan naylon faturalara, floş ve iplik kaçakçılığından kredi vurgunculuğuna kadar her şey bir leke gibi gelip Bursa’nın yakasına bu aymazlıklar sonucunda yapıştı. Şimdi bunları yazan gazetecilere, soruşturanlara küfrederek kimse kamburundan kurtulamaz.
Nesim Malki cinayetinden hemen sonra eski bakan, politikacı ve Bursa’nın önde gelen işadamlarından Cavit Çağlar üzerinde en çok konuşulan kişi oldu. Çağlar ve Malki ilişkisi, nedense bugüne kadar hep sıradan bir iplik alışverişi olarak biliniyordu. Cavit Çağlar da hep bu yönde açıklamalar yaptı.
Ancak şimdi ortaya çıkardığımız belgeler Malki-Çağlar ilişkisinin ‘iş ortaklığı’ düzeyine ulaştığını gösteriyor bize.
Cavit Çağlar ile Nesim Malki’nin ortaklığı 1982 yılına kadar uzanıyor. ‘Nerpaş Tekstil Ticaret ve Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ ana sözleşmesine göre bu ortaklıkta bulunan adlar Malki’nin en yakınları ile Çağlar’ın en yakınları. Nerpaş’ın ortakları Hayim Erkohen, (Malki öldürüldükten sonra yurtdışına kaçan ortak Erol Erkohen’in babası), Yasef Malki, Şükrü Şankaya (Cavit Çağlar’ın dayısı), Cavit Çağlar, Nesim Malki. Bu ortaklıkla ilgili olarak Cavit Çağlar ile iki görüşme yaptım. Bunlardan birincisi benim isteğim üzerine gerçekleşti. Bu görüşmede kendisine Malki ile arasındaki ilişkiyi sordum. Çağlar şu yanıtı verdi:
“Ben Nesim Malki’yi 20 yıldan fazla bir zamandır tanırdım. Dürüst ticaret yapan bir insandı. İplik alıp, satardık. Ama kendisiyle bir ticari ortaklığımız olmadı. Sifaş ve Polyen hisseleri vardı ama sonra onlar biz bu işi yapmayız dediler. Onlarla bir ticari ortaklık yapmadık. İplik aldık, sattık. 20 yıl evvel hep biz borçlu olurduk, sonra onlar borçlu oldular bize. Bize öldüğü zaman 18- 20 milyon dolar borcu vardı. Bütün borçlarını Erol Erkohen ödedi bize, kuruşuna kadar. Bizim kendisine borcumuz yoktu. Maliye ve diğer yetkililer geldi baktılar zaten. Erol Erkohen çocuktu. Ben babasını tanırım. İyi ve dürüst bir adamdı. Benim Malki cinayetiyle ilgili olarak söyleyecek bir şeyim olamaz. Bu tamamen adalete intikal etmiş bir olay. O dönemde ben bakandım. Öldürüldüğünü de bana özel kalem müdürüm geldi söyledi. Bununla bizim uzaktan yakından bir ilişkimiz yok.”
Bu konuşmanın ardından Cavit Çağlar beni arayarak, dosyaları incelettiğini ve Nesim Malki ile Nerpaş’ta ortaklık ilişkilerinin bulunduğunu söyledi:
“Ben unutmuşum, arkadaşlar dosyalarda Malki ile bizim Nerpaş’ta bir ortaklığımız olmuş. Bu dağıtım şirketi ortaklığı. Daha sonra biz Nergis Holding’i kurmuşuz zaten”.
Cavit Çağlar ile Nesim Malki arasındaki ticari bağlantı iplik alışverişi ilişkisinin biraz üstünde ortaklık düzeyine ulaşmış. İki ailenin önde gelenleri bu ortaklığa imza atmışlar. Sözleşmeye göre hisse senetlerinin devri konusunda da özel hükümler var. Hisseleri devralmak isteyenler için yönetim kurulu mutabakatı aranıyor. 25 milyon lira sermayeli (1982 rakamlarıyla oldukça yüksek bir sermaye) şirket eşit ortaklık olarak dağıtılmış.
Nesim Malki 1990’larda tıpkı eski ortağı Cavit Çağlar gibi banka sahibi olmak için çok çabaladı. O zamanlar devreye bir başka eski Bakan Mehmet Ali Yılmaz girdi. Mustafa Kefeli’nin de aracı ve iş takipçisi olduğu bu ilişkide Cavit Çağlar adı da yer alıyor. İfade tutanaklarında bir şoför Nesim Malki öldürüldüğünde Cavit Çağlar ile Mustafa Kefeli’nin de aralarında bulunduğu bir grubun toplantı yaptığını anlatıyor. Ama Cavit Çağlar olayı duyduğunda Ankara’da bakanlıkta olduğunu ve özel kalem müdürünün kendisini haberdar ettiğini ifade ediyor. Kaderin cilvesi… Banka peşinde koşan Malki öldürüldü. Çağlar bankasını dolandırmak suçuyla yargılanıyor.
Kefeli af bekliyor
Mustafa Kefeli hem Cavit Çağlar’ın, hem de Mehmet Ali Yılmaz’ın iyi dostu. Kefeli, banka işinde istediği parayı alamadı diye Nesim Malki’yi kurşunlatan kişi. Şimdi yurtdışında olduğu söyleniyor. Amerika’daymış. Kaçak. O, kurşunlattığı Malki’den haraç almayı başarmıştı. Adı daha sonra Alaattin Çakıcı’nın konuşmalarında ‘Topçu’ olarak geçen kişi. Bir türlü yakalanamadı. Ankara’da etkili dostları olduğu biliniyor. Onun ilişkileri incelense Türkiye’de yeraltı dünyasının haritası çıkar. Biz bu köşede kendisiyle ilgili çok şey yazdık. Af beklentisi içinde olduğu için Türkiye’ye gelmiyormuş.
Malki dosyası yeniden açılmakta olduğuna göre bu ilişkilere yeni
belgelerin ışığında bakmakta fayda var. Çünkü bu ilişkiler Türkiye’nin
yolsuzluk ve rüşvet çarkının işleyişi ile karanlık dünyalarının planlarını içeriyor. İçişleri Bakanı Sadettin Tantan ve ekibi bu karanlıkların aydınlatılması için hızlı ve titiz bir çalışma yapmalılar. Ne de olsa, bizde oyun tükenmez. ‘Af kapıdan baktırır, çok cezalar yaktırır.’
