07 Ağustos 2003
‘Oluşacak bir Irak Kürdistan’ı diğer ülkelerdeki Kürtler’i de etkileyecektir. Irak Kürtleri için peşmergeler bir onur meselesidir, silahsızlandırılmaları, dağıtılmaları düşünülemez. Onlar artık sınırların güvenliğini ve iç güvenliği sağlayacaklar…’ Bu sözler Irak’ta en etkin siyasetçilerden biri olmaya namzet, Kuzey Iraklı ağa Mesut Barzani’ye ait. Şimdi bu sözlerden sonra Türkiye ne yapacaktır? Kimsenin bunu çok önemsemesinde yarar görmüyorum. Çünkü…
Türk’e hayranlık
Türkiye açısından Irak’ın toprak bütünlüğünü ve üniter yapısını yitirmesi bir felaket senaryosuydu. Şimdi bu gerçekleşir mi? Amerika federatif yönetim biçimine evet diyecek mi? Bunların hepsi kafası ve gelecek planları karışık olan Amerika açısından son derece zor sorular. Çünkü Amerika Irak politikaları nedeniyle kendi içinde kırılmalar yaşıyor. Amerika’nın Irak politikalarında etkin olan şahin kanat Irak içindeki çatışmalarda uğradığı ağır kayıplar nedeniyle Kürtler’e sıcak bakıyor. Onları tarihsel olarak bir kez daha yalnız bırakmayacaklarını tekrarlıyorlar. Nedeni de Irak’ta daha önce destekleyerek başlattıkları isyanlarda sonuç aşamasında hep Kürtler’i yalnız bırakmalarıdır. Kürtler de özellikle de baba Molla Mustafa Barzani hep Amerikan desteği ve koruması altında ayaklanmıştır. Bugün de Irak’ta ne istiyorsa Amerikan koruması altında istiyor. Barzani PKK-KADEK’in de bölgeden çıkmasını istiyor çünkü onlarla baş edemiyor. Etkinliği kırılıyor. Öcalan’ın Suriye’de iken, Amerika tarafından terk edilmesinde de Barzani ve Talabani’nin bölgesel etkinliğinin sekteye uğratılmaması düşüncesi vardı. Ama Irak savaşında Kürtler Araplar’la düşman oldular. Bu önemli bir gelişmedir. Bu savaşta Araplar öteden beri kızdıkları Türkiye’ye karşı savaşa girmemesi ve takındığı tutum yüzünden hayranlık duydular. Bu çok daha önemli bir gelişme.
Önemsemeli mi
Türkiye açısından sorunun çok önemsenecek bir boyutu olmadığı kanısındayım. Bölgesel bir Kürt devleti veya federalizminin yaşaması mümkün değil. Türkiye, İran, Suriye, Irak ve bölgedeki diğer ülkeler Kürt devleti fikrinin ne anlama geldiğini çok iyi biliyorlar. Bildikleri için de karşı çıkıyorlar. Ama Türkiye bu noktada Kürt federal oluşumundan en az etkilenecek ülkedir. Çünkü sonuçta bu büyük hata Kürtler’i bu coğrafyada yaşayamaz hale getirecek gelişmelerin başlangıcı olacaktır. Kürtler düne kadar masum ve ezilen oldukları topraklarda, Irak savaşından bu yana Araplar ve diğer unsurlar açısından ne masumlar ne de ezilen. Kürtler Amerika istediği için yıllardır ortak yaşadıkları halklara ateş eden, yağmalayan, yok etmeye çalışan bir unsur durumundalar.
Kürtler zorda
Türkiye ile ilişkilerini en kötü duruma getirmiştir Kürtler. Barzani’nin açıklamasından Türkiye’deki Kürtler de o federalizmin içine girerler anlayışını çıkartmak hata olur. Bırakın Türkiye’deki Kürtler’in oraya gitmesini, tarih yaşarsak bize gösterecektir, oradaki Kürtler sığınmak için Türkiye’ye gelecekler. Bunun için Türkiye’nin Irak’ta değişen koşulları, neyi yapabileceğini, neyi yapamayacağını iyi hesaplayıp politikalarını geliştirmesi lazım. Bölgede bir Kürt federalizmi oluşsa bile, yaşamayacaktır. Amerika’nın bu tür zorlamaları başına ne kadar çok büyük bela olacak. Bunu 4 yıl sonra Amerikan yönetimi değiştiğinde göreceğiz. Bu dönem Amerikan tarihinin en karanlık yılları olarak geçecek tarih sayfalarına. Amerikan yönetimini 4 yıl sonra – böyle yazıyorum çünkü Amerika’da seçimi Cumhuriyetçiler’in kazanacağından, Bush’un bir dönem daha görev yapacağından eminim-devralacakların atacağı insani ve demokratik adımları görürüz hepimiz. Bakalım o zaman ne olacak?
Kürtler’in sonu
Türkiye bugünü yakalarken, uzun vadeli düşünmeyi ihmal etmemeli. Tarihin en köklü uluslarından biri olarak Kürtler’le ilgili Irak söylemlerini ve adımlarını kendimizi tahrik ederek değil, yeni politikalar üreterek değerlendirmeliyiz. Çünkü şu an pek çok şey için beklemek ve düşünmek durumundayız. Bölgesel gerçeklik Türkler’in, Kürtler’le öyle veya böyle kardeşçe yaşaması durumunu bugünlere getirdi. Eğer Türkler olmasaydı Kürtler yoktu. Kürtler yarın varolmak istiyorlarsa artık Araplar’ı da kazanmak durumundalar. Eğer böyle davranmaz, dönemsel gelişmeleri, açgözlülük ve hırsla değerlendirirlerse Kürtler’i bundan sonra, değil Amerika, Türkiye bile kurtaramaz.
